W dniu 22 maja 2025 roku w Studenckim Centrum Kultury Uniwersytetu Opolskiego, z inicjatywy Katedry Pedagogiki Specjalnej, odbyło się Pierwsze Polsko-Maltańskie Seminarium Naukowe, zatytułowane „Edukacja włączająca w Polsce i w Malcie. W poszukiwaniu równości, różnorodności oraz jakości kształcenia. Przykłady dobrych praktyk”. Seminarium stanowiło pokłosie wcześniejszych uzgodnień w zakresie współpracy bilateralnej pomiędzy Instytutem Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego a Wydziałem Edukacji Uniwersytetu Maltańskiego. Seminarium zostało objęte Honorowym Patronatem Prezydent Parlamentu Europejskiego Jej Ekscelencji Doktor Reberty Metsoli, Marszałka Województwa Opolskiego, Prezydenta Miasta Opola, Rzecznika Praw Dziecka oraz Opolskiego Kuratora Oświaty. Współorganizatorami Seminarium byli Uniwersytet Maltański, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Miejskie Centrum Wspomagania Edukacji w Opolu. W Seminarium udział wzięli między innymi Goście honorowi, na czele z prof. Colinem Calleją – Dziekanem Wydziału Edukacji Uniwersytetu Maltańskiego, dr Josephine Deguarą z Katedry Edukacji Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej oraz dr Jonathanem Borgiem z Katedry Inkluzji i Dostępu do Uczenia się.
Przewodniczenie obradom Seminarium powierzono Kierownik Katedry Pedagogiki Specjalnej – dr hab. Irenie Mudreckiej oraz prof. dr hab. Ewie Wysockiej. Seminarium otworzył Jego Magnificencja Rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab. Jacek Lipok, który powitał wszystkich uczestników oraz życzył im owocnych obrad. Następnie głos zabrała Prorektor Uniwersytetu Opolskiego do spraw kształcenia – dr hab. Anna Weissbrot-Koziarska, prof. UO, która podkreśliła kluczowe znaczenie edukacji włączającej we współczesnym świecie. Głos zabrali również Dziekan Wydziału Nauk Społecznych – dr hab. Katarzyna Skałacka, prof. UO, Dyrektor Instytutu Nauk Pedagogicznych – dr hab. Edward Nycz, prof. UO, Wicemarszałkini Województwa Opolskiego – Zuzanna Donath-Kasiura oraz Naczelnik Wydziału Oświaty Urzędu Miasta Opola – Aleksander Iszczuk oraz Dyrektor Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – Tomasz Dłubak. Wystąpienia jedenastu prelegentów zostały pogrupowane w cztery grupy tematyczne, wśród których znalazły się: 1. edukacja włączająca w polskim oraz maltańskim systemie oświaty, 2. wielowymiarowość edukacji włączającej, 3. kwestia seksualności w edukacji włączającej, 4. nowoczesne technologie, sport i rehabilitacja oraz potrzeby uczniów w edukacji włączającej.
W części pierwszej Seminarium prof. Colin Calleja, dr Josephine Deguara oraz dr Jonathan Borg przybliżyli jego uczestnikom kwestię systemu edukacji w Malcie. Z kolei dr hab. Irena Mudrecka, prof. UO omówiła zagadnienie edukacji włączającej w Polsce.
Druga część Seminarium stanowiła próbę ukazania wielowymiarowości edukacji włączającej na przykładzie arbitralnie wybranych aspektów, wśród których na szczególną uwagę zasługują: projekt dotyczący świadomego uczenia się uczniów (prof. Colin Calleja), kwestia zmian w podejściu nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej do podopiecznych w maltańskich szkołach (dr Josephine Deguara), zjawisko wykluczenia młodzieży ze względu na przeżywany przez nią okres buntu (prof. dr hab. Ewa Wysocka), blaski szans i cień zagrożeń związanych z edukacją włączającą (dr Beata Górnicka), a także rola nauczyciela we współorganizowaniu kształcenia uczniów w spektrum autyzmu w kontekście systemu wsparcia psychologiczno-pedagogicznego (dr Mariusz Garbiec).
W trzeciej części, poświęconej zagadnieniu seksualności w edukacji włączającej, na szczególną uwagę zasługuje wystąpienie dra Jonathana Borga, który omówił zjawisko różnorodności seksualnej i płciowej w edukacji. Z kolei dr Emilia Lichtenberg-Kokoszka przybliżyła uczestnikom Seminarium kwestię rozumienia przez uczniów własnej płci.
W ostatniej, czwartej części Seminarium, edukacja włączająca została przedstawiona z perspektywy zastosowania w niej nowoczesnych technologii na przykładzie indywidualnego przypadku (dr Teresa Segiet i Pani Julia Gałązka – studentka coachingu filozoficznego), sportu i rehabilitacji jako formy rehabilitacji osób z niepełnosprawnością ruchową (dr Justyna Charaśna-Blachucik) oraz indywidualnych historii uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych (mgr Alicja Wróblewska).
Organizatorzy Seminarium pragną, w szczególności, bardzo serdecznie podziękować za okazane wsparcie przy jego organizacji Jego Magnificencji Rektorowi Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab. Jackowi Lipokowi, Prorektor do spraw kształcenia – dr hab. Annie Weissbrot-Koziarskiej, prof. UO, Marszałkowi Województwa Opolskiego – Panu Szymonowi Ogłazie, Wicemarszałkini Województwa Opolskiego – Pani Zuzannie Donath-Kasiurze, Dyrektorowi Departamentu Edukacji i Rynku Pracy – Panu Bartoszowi Medykowi, Prezydentowi Miasta Opola – Panu Arkadiuszowi Wiśniewskiemu, Naczelinkowi Wydziału Oświaty – Panu Aleksandrowi Iszczukowi oraz Jego Zastępczyni – Pani Beacie Kowal, Dyrektor Miejskiego Centrum Wspomagania Edukacji w Opolu – Pani dr Bronisławie Ogonowski, Dyrektorowi Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych w Opolu – Panu Tomaszowi Dłubakowi oraz Pani Marii Fikus. Bez życzliwości oraz wsparcia wyżej wymienionych Osób niniejsze Seminarium nie mogłoby się odbyć. Okazane organizatorom Seminarium wsparcie jest najlepszym dowodem na to, że zarówno Uniwersytet Opolski, jak i cały region są najlepszym miejscem do dyskusji nad wyzwaniami, przed jakimi stoi współczesna edukacja włączająca.
Zdjęcia: Paweł Cieśla, Tomasz Chojnowski